Geen rijbewijs, toch sprake van schadevergoeding!

Een veelgemaakte fout is dat men in de veronderstelling is dat op het moment iemand geen rijbewijs heeft, de totstandkoming van het ongeval per definitie aan zijn schuld te wijten is. Dit geeft echter blijk van een verkeerde rechtsopvatting. Het klopt dat het rijden zonder rijbewijs niet toegestaan is en dat de bestuurder die niet in het bezit is van een rijbewijs onrechtmatig handelt. Dit is echter niet voldoende om deze bestuurder geheel aansprakelijk te houden. Er dient gekeken te worden naar alle omstandigheden van het geval.

De gedachte hierachter is dat het ontbreken van een rijbewijs niet per definitie betekent dat de rijbekwaamheid ontbreekt. Denk bijvoorbeeld aan een 16-jarige die feilloos een auto kan besturen, maar wegens zijn leeftijd nog niet in het bezit is van een rijbewijs. Op het moment dat iemand door onder andere gevolgde rijlessen wel in staat is om te rijden en het ongeval komt tot stand door een gedraging van de wederpartij, denk bijvoorbeeld aan het verrichten van een bijzondere manoeuvre zonder voorrang te verlenen, dan kan de verzekeraar van de wederpartij toch gehouden zijn de schade te vergoeden. Uit de rechtspraak volgt dat de verzekeraar de aansprakelijkheid immers niet (in zijn geheel) alleen op grond van het ontbreken van het rijbewijs kan afwijzen. Er dient derhalve gekeken te worden naar de toedracht van het ongeval, waarbij het rijbewijs zelf slechts een factor is dat wordt meegewogen.

Naast het bovenstaande zou de billijkheid met zich mee kunnen brengen dat er een andere schadeverdeling plaatsvindt. Dit noemen we de billijkheidscorrectie. Dit speelt een rol op het moment dat beide partijen een foute gedraging hebben begaan. Indien het voorgaande heeft plaatsgevonden, wordt er een verdeling gemaakt van ieders bijdrage tot de totstandkoming van het ongeval. Zo zou je in het hiervoor genoemde voorbeeld, waarbij de automobilist weigert voorrang te verlenen tijdens het verrichten van een bijzondere manoeuvre, tot de verdeling 70/30 kunnen komen. Hier krijgt de bestuurder zonder rijbewijs 70% van diens schade vergoed. Dit omdat deze bestuurder dan voor 30% zelf heeft bijgedragen aan de totstandkoming van het ongeval (zijn eigen schuld). De billijkheidscorrectie zou dan mede gezien de ernst van het letsel, het verlies aan verdienvermogen en de bijdrage van de bestuurder zonder rijbewijs, met zich mee kunnen brengen dat er een andere verdeling moet plaatsvinden (bijvoorbeeld 100/0). Dit zou dan betekenen dat de bestuurder zonder rijbewijs al zijn schade vergoed krijgt. Of in uw geval de billijkheidscorrectie ook een andere verdeling met zich meebrengt, valt niet in zijn algemeenheid te beantwoorden. Hiervoor dienen wij alvorens het geven van een antwoord, kennis te nemen van alle feiten.

Dit leerstuk is sterk casuïstisch. Er is geen zwart/witte lijn, waarbij gezegd kan worden in welke gevallen het ontbreken van een rijbewijs schuld met zich meebrengt. Bent u betrokken geraakt bij een ongeval waarbij één van de partijen geen rijbewijs had of kent u iemand die een soortgelijk ongeval heeft meegemaakt? Neem dan kosteloos contact met ons op om ons om uw geschil door ons te laten beslechten.